ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးက်တဲ့အခါ
----------------------------------
ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတယ္၊ ႏွာေခါင္းေသြးယိုတယ္ ဆိုၾကတဲ့ Epistaxis က အေတာ္ေလး ေတြ႔ရမ်ားတတ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြမွာ ျဖစ္ၾကတာပါ။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ျဖစ္ေလ့ရွိတာက ထိခိုက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္၊ ႏွာေခါင္းကို ကုတ္ဖဲ့မိလို႔နဲ႔ ႏွပ္ညွစ္တာ အရမ္းအားသံုးလို ့ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရွားပါးေပမယ့္ ျဖစ္တတ္တာေတြကေတာ့ တျခားေရာဂါတခုခု ဒါမွမဟုတ္ အတြင္းဒဏ္ရာ တခုခုေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။

အသက္ႀကီးသူေတြမွာေတာ့ ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာက အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ အလွမ္းေဝးပါတယ္။ တခုရွိတာက ႏွာေခါင္း ေသြးယိုတာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ မကုသမိလို႔ အခ်ိန္ရွည္ၾကာ ေသြးယိုတာကေတာ့ မလိုလားအပ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ရႏိုင္တာပါ။ ဒီအတြက္ အဆင့္ ၅ ဆင့္ပါတဲ့ လက္ေတြ႔နည္းေလး စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ ၾကည့္ၾကေစလိုပါတယ္။

(၁) လူနာကို ထိုင္ခိုင္းပါ

ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာနဲ ့လူနာကို ထိုင္ခ်ခိုင္းၿပီး ေရွ႕ကို ခပ္ကုန္းကုန္းေလးေနပါေစ။ ဒါမွသာ ႏွာေခါင္းကေန ေသြးေတြ အျပင္ကို စီးသြားၿပီး လည္ေခ်ာင္းထဲကို ေနာက္ျပန္ မစီးေတာ့ဘူးေပါ့။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ လူနာကိုင္တြယ္သူအဖို႔ ေသြးနဲ ့ တိုက္ရိုက္မထိေတြ႔ေအာင္ လက္အိတ္ သံုးသင့္ပါတယ္။

(၂) ႏွာေခါင္းကို ညွစ္

ႏွာေခါင္းေပါက္ဝ အသားေပ်ာ့ေပ်ာ့ေနရာကို ညွစ္ထားၿပီး ပါးစပ္နဲ႔ အသက္႐ွဴပါေစ။ ဒါဆိုရင္ ေသြးစီးက်တာ နည္းသြားမွာပါ။ လူနာကိုလည္း ေထြးခံလိုမ်ိဳးအေပၚမွာ ငံု႔ကိုင္းေနပါေစ။ ဒါမွ ထြက္လာတဲ ့ေသြးေတြက အျပင္ေရာက္ၿပီး မ်ိဳခ်မိလို႔ ဆိုးဝါးတဲ့ အေနအထားေတြ မေရာက္ႏိုင္မွာပါ။ ရွဴမသြင္းဖို႔၊ မ်ိဳမခ်ဖို႔၊ ေခ်ာင္းမဆိုးမိဖို ့ သတိေပးေနပါ။ အတြင္းျပန္ ေရာက္တဲ့ ေသြးေတြကခဲၿပီး အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းမွာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစလို႔ပါ။

(၃) ႏွာေခါင္းကို ျပန္စစ္ေဆး

၁၀ မိနစ္ၾကာေအာင္ နွာေခါင္းကို ပိတ္ထားၿပီးရင္ ျပန္ေလွ်ာ့လိုက္ပါ။ ဒါမွ ထပ္ၿပီး ေသြးထြက္ေနေသးရင္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ ၁၀ မိနစ္ ထပ္ၿပီး ညွစ္ထားေပးပါ။

(၄) ေရခဲပတ္တင္ပါ

ေရခဲက်ပ္ထုတ္ ေခၚမလား၊ ေရခဲအိတ္ကို ႏွာေခါင္းရိုးေပၚ တင္ထားပါ။ အဲသလို လုပ္ထားကလည္း ေသြးစီးက်မႈကို ေႏွးေကြးေစပါတယ္။

(၅) ႏွာေခါင္းကို ျပန္စစ္ေဆးပါ

ေသြးယိုက်ေနတာရပ္သြားရင္ လူနာရဲ႕ ႏွာေခါင္းအေပါက္ဝေတြမွာ ေရစိုအဝတ္ေလးနဲ ့သန္႔ရွင္းေပးပါ။ ႏွာေခါင္းကို ညွစ္ ထုတ္တာ မလုပ္ဖို႔နဲ ့ အားစိုက္ျပင္းထန္တာေတြ ဘာမွ မလုပ္ဘဲ ၁၂ နာရီေလာက္ေနဖို႔ တိုက္တြန္း သတိေပးပါ။

အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာကို အထက္က အဆင့္ ၅ ဆင့္နဲ႔ လြယ္လြယ္ ရပ္တန္႔ေအာင္ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာဝန္ကိုျပသဖို ့လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ႀကံဳရႏိုင္တာ သတိျပဳရပါလိမ့္မယ္။

• မၾကာခဏ ႏွာေခါင္းေသြးယိုေနရင္ (တပတ္မွာ တႀကိမ္ထက္ ပိုျဖစ္ေနရင္) ေဆးခန္းျပပါ။ ေသြးတိုး ေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာတခု ျဖစ္လို႔ပါ။
• တခ်ိဳ ႔ေသြးက်ဲေဆး ေခၚတဲ့ Wafarin လို ေဆးေတြကို ေသာက္ေနရတဲ့ လူနာေတြမွာ ေသြးယိုတာက မတိတ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ေဆးခန္းအျမန္သြားပါ။
• ဦးေခါင္းကို ထုရိုက္တာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ႏွာေခါင္းကေန ေသြးရည္က်ဲက်ဲေတြ ထြက္ေနရင္ အေရးေပၚျပသပါ။ ဦးေခါင္းခြံရိုး က်ိဳးတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
• အေၾကာင္းမဲ့ ႏွာေခါင္းေသြးယို၊ သြားဖံုးေသြးယိုတာေတြ တြဲျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ေပၚမွာ အညိဳမည္းေတြစြဲလာ တာမ်ိဳးဆိုရင္လည္း ေဆးကုသမႈခံယူဖို႔ ျပသရပါလိမ့္မယ္။

အခုဆိုရင္ ေတြ႔ရမရွားတဲ့ နွာေခါင္းေသြးလွ်ံတာကို ျမန္မၾကာ သက္သာေအာင္လုပ္ႏိုင္သလို လိုအပ္တာေတြ ရွိေနရင္လည္း ထပ္ၿပီး စမ္းသပ္စစ္ေဆး ကုသခံႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုလိုက္ပါရေစ။

ေဒါက္တာသက္ဦး
burma.irrawaddy